De verlaging van het Vlaamse registratierecht bij aankoop eigen en enige woning: wat moet je weten?

Expertise

Publicatie

24 oktober 2024

De nieuwe Vlaamse regering heeft aangekondigd dat de registratierechten op de aankoop van een eigen en enige woning zullen dalen van 3% naar 2%. Deze maatregel kreeg veel aandacht tijdens de onderhandelingen over en de voorstelling van het regeerakkoord van de nieuwe Vlaamse regering.

Dergelijke aankondigingen zorgen steeds voor onzekerheid en onduidelijkheid tussen het moment van de bekendmaking van de maatregelen en de uiteindelijke goedkeuring van de wetgeving. Een belangrijke vraag in die periode is: wat is het ‘ijkpunt’? Met andere woorden, op welk scharniermoment wordt bepaald of de aankoop onder de huidige regeling valt of onder de nieuwe, nog niet in wetgeving vastgelegde regeling? 

Dit leidt vanzelfsprekend tot veel vragen bij mensen die de laatste maanden hebben gekocht, of zij die op het punt staan te kopen.

In het verleden koos de wetgever er meestal voor om het ‘ijkpunt’ te bepalen op de datum van de authentieke akte bij de notaris.

Wat zegt de minister?

De Vlaamse minister van Financiën, Ben Weyts, heeft recent al een tip van de sluier gelicht met zijn antwoord op een parlementaire vraag.

Hij stelde daarin : “We zijn namelijk overeengekomen om de datum te hanteren van 1 januari 2025. Dat is de datum en wat is bepalend? Dat is het verlijden van de authentieke akte. Dat wil heel concreet zeggen dat eenieder die in september van dit jaar of later een compromis heeft gesloten, daarvoor in aanmerking komt, eenvoudigweg omdat je vier maanden na het sluiten van het compromis de authentieke akte kunt verlijden. Dat is dus heel duidelijk, denk ik. Het gaat hem nog over de eerste, de enige en eigen woning, voor alle duidelijkheid.”

Dat datum van inwerkingtreding is dus vastgesteld 1 januari 2025, en het ijkpunt zal de datum zijn waarop de authentieke akte wordt verleden bij de notaris. Dat betekent concreet dat akten die vanaf 1 januari 2025 worden verleden, onder het nieuwe registratierecht van 2% vallen.

Wat betekent dit concreet?

Zij die vanaf september 2024 een aankoop of verkoop hebben laten vastleggen in een zogenaamd compromis komen in aanmerking voor het nieuwe tarief aangezien een authentieke akte wettelijk gezien binnen de 4 maanden na ondertekening van de compromis moet worden verleden. Voor zij die bij de vastgoedtransactie hebben gekozen voor een wederzijdse aankoop/verkoopbelofte  (wat de minister niet heeft vermeld)  zal de eindtermijn afhangen van de conventioneel afgesproken optieperiodes (meestal 6 maanden na ondertekening). Deze laatste termijnen kunnen vaak in onderling overleg tussen partijen worden verlengd.

Streng toezicht op fraude

De minister heeft in zijn antwoord ook benadrukt dat er toegezien zal worden op fraude zoals het verscheuren en opnieuw opmaken van de compromis om van de nieuwe regeling te kunnen profiteren.

Geen verandering in toepassingsregels

Tenslotte gaf de minister nog aan dat er geen wijzigingen zullen worden doorgevoerd aan de regels rond de definitie van een eigen en enige woning.

Het blijft uitkijken naar de wetgevende teksten om 100% zekerheid te verschaffen, maar het lijkt waarschijnlijk dat de datum en het ijkpunt aangegeven door de minister in zijn antwoord aan het parlement zullen terugkeren in de toekomstige wetgeving.

Heb je vragen over deze nieuwe maatregel? Aarzel niet om contact met ons op te nemen met de experten van ons team Vastgoed voor meer informatie.